
C8H10N4O2 (kafein)
‘Kafein; tein ve guarana olarak da bilinir. Bir alkaloid olan kafein doğal olarak kahvede, çayda, kakao içinde, gazlı veya enerji içeceklerinde bulunur. Uzun bir gece sonrası, bir miktar kafein gününüzü kurtarabilir.
Peki Kafein Nedir?
İlk olarak Alman kimyager Friedich Ferdinand Runge tarafından 1819’da bulunmuştur. Aynı zamanda kafein ismini kimya literatürüne geçirmiştir. Kahveden yararlanarak bu ismi vermiştir. Kafein, merkezi sinir sistemine etki ederek, beyne giden ve beyinden gelen mesajları hızlandırır ve stimülan etkisi yapar. Emilimi büyük oranda ince bağırsaktandır.
Biz insanlar için bir enerji kaynağı iken, bitkiler için isnektlere ve küfe karşı savunması mekanizması tarafından ürettiği bir alkoloid. Kafeinin karakteristik, yoğun bir acı tadı vardır, aynı zamanda yoğun bir toksik oranına sahiptir ki, insektler o bitkiden uzak dururlar.
Kafein birçok bitkide değişik miktarlarda bulunmaktadır. Fasulyelerde, yapraklarda ve meyvelerde 60 çeşit bitkide bulunur. Kahve fidanları da yüksek oranda kafeine sahiptir, bu şekilde rakip bitkilerden ve insektlerden kendilerini korur ve doğada var olmaya çalışırlar. Robusta kahve türünde %2,2 oranda kafein bulunurken Arabica kahve türünde %1,2 kafein bulunur. Bu yüzden Arabica ekilen alanlara, Arabica kahve fidanlarını korumak için, hemen-hemen 2 kat daha fazla kafein oranına sahip Robusta ekilir.
Yüksek dozda kafein tabiî ki ölüm nedeni olabilir. http://www.caffeineinformer.com/death-by-caffeine sayfasına göre 83kg. ağırlığında bir insan bir gün içerisinde 160 espresso içerse, yüksek dozda kafeinden ölebilirmiş… Tabiî ki denemeye kalkışmamakta yarar var. Web sayfasını ziyaret edip sizde kafeinli içeceğinize ve kilonuza göre en uygun miktarı hesaplayabilirsiniz. Unutmamamız gerek önemli nokta ise bu veriler teorik. Bu noktaya gelmeden vücudumuz uyarılar vermekte, yüksek kalp atışları, ellerimizin titremesi, uyuma zorluğu gibi. Tabi akşamları kafeinli içecek içmelerine rağmen, hemen uykuya dalabilenlerde var. Kısaca özetleyecek olursak her şeyin fazlası zarar… Bunun dışında, insan sağlığına birçok yararı bulunmaktadır !
(mikroskop altında kafein)
İçeceklerdeki Kafein Miktarları;
Kuru çayda, kahveye göre daha fazla kafein bulunur, içecek olarak çok yoğun demlenmediğinden kahveye içeceğine göre daha azdır. Kahvede ise, kahvenin türüne göre değişir. Robusta, Arabica kahveye göre neredeyse iki kat daha fazla kafein miktarına sahiptir. Espressodaki kafein oranı ise filtre kahveye göre daha azdır. Kafein su ile temasa geçmesi ile ortaya çıkmaktadır. Bir espressonun demlenme süresi (Scae Standartlarına göre) 20-30 saniye iken, filtre kahve 3-4 dakika demlenme süresine sahiptir. Mesela Cold Drip Kahvenin demlenme süresi 10-15 saat olduğuna göre kafein miktarı espresso veya filtre kahveye göre daha fazladır.
Kahve (125ml.) Ortalama Kafein Miktarı (mg.)
Filtre Kahve 85
Poşet Kahve 85
Espresso (30ml) 39
Instant/ Hazır Kahve 60
Kafeinsiz Kahve 3
Çay poşeti 30
Kola 18
Enerji İçeceği 80
Sütlü Çikolata (30gr.) 6
Bitter Çikolata (30gr.) 14